Bệnh mề đay: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị 

Mày đay được hiểu là một hiện tượng phát ban da, mao mạch dưới da phản ứng lại với các yếu tố gây kích ứng, dẫn đến tình trạng phù nề cấp tính hoặc mạn tính ở lớp trung bì da.

Trên thế giới, khoảng 20% dân số trải qua ít nhất một lần mề đay trong đời. Đây là hậu quả của một chuỗi phản ứng miễn dịch phức tạp, trong đó có sự giải phóng histamin và các chất trung gian khác, gây viêm.

Nguyên nhân gây ra bệnh mề đay

Nổi mề đay xảy ra khi cơ thể phản ứng với chất gây dị ứng (thực phẩm, hóa chất tắm gội, hóa mỹ phẩm, phấn hoa, lông thú, bụi trong nhà…). Lúc này, cơ thể giải phóng một loại protein gọi là histamine và các chất trung gian khiến các mạch máu nhỏ giãn nỡ và dịch từ mạch máu sẽ thoát ra gây tích tụ trong da (còn gọi là phù mạch); gây viêm (nóng, sốt) và phát ban đỏ. Nếu chất lỏng tích tụ dưới da sẽ hình thành các vết sưng phù nhỏ.

Tùy vào cơ địa của mỗi người mà những tác nhân gây mề đay cũng khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân gây nổi mề đay, gồm:

• Thuốc kháng sinh (aspirin, ibuprofen), thuốc cao huyết áp, thuốc giảm đau (codeine).
• Thực phẩm (cà chua, trứng, sữa tươi…).
• Phụ gia thực phẩm, chất bảo quản.
• Vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng (giun chó mèo, sán…), vi nấm, nấm mốc.
• Lông động vật (chó, mèo…).
• Bụi trong nhà, phấn hoa.
• Tiếp xúc ánh nắng mặt trời.
• Mề đay do thay đổi nhiệt độ (nóng, lạnh)
• Ong chích.
• Mủ cao su.
• Mỹ phẩm.
• Chà xát da quá mạnh, thay đổi nhiệt độ, căng thẳng.
• Nhiễm virus (cúm, cảm lạnh), nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, bệnh celiac và bệnh tiểu đường tuýp 1.
• Stress liên tục.
• Mề đay do lực ép/đè như : mặc quần áo chật, ngồi lâu, đeo giỏ/ba lô nặng.

Triệu chứng phổ biến thường

Triệu chứng của nổi mề đay dễ nhận biết. Các nốt sần màu vàng sữa nổi trên da như vết muỗi đốt, ngoài vành có màu đỏ. Mỗi nốt sần tồn tại khoảng 2 – 4 giờ và tự biến mất không cần điều trị (kéo dài không quá 24 giờ), nhưng sau đó các nốt sần khác xuất hiện và tiếp tục gây ngứa. Các tổn thương da xuất hiện ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể. Cùng đó, người bệnh bị ngứa da liên tục.

Thời gian xuất hiện mề đay tùy thuộc vào nguyên nhân:

• Do tiếp xúc (dị ứng cao su, xà phòng…): xuất hiện sau 10 – 60 phút.
• Dị ứng thức ăn: xuất hiện trong vòng 1 giờ.
• Phản ứng với chất tạo màu thực phẩm và các chất phụ gia:  xuất hiện sau 12 – 24 giờ.
• Phản ứng với thuốc: có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc trễ hơn, thậm chí nhiều năm sau đó.

Phương pháp điều trị

Khi phát hiện nổi mày đay, có hai phương pháp điều trị mày đay chính:

• Điều trị mày đay không dùng thuốc:
• Giải thích rõ ràng về bệnh và phương pháp điều trị mày đay cho bệnh nhân.
• Xác định và loại bỏ nguyên nhân: Tìm kiếm và tránh những nguyên nhân có thể gây ra mày đay.
• Chế độ sinh hoạt: Nghỉ ngơi nhiều, tránh stress và tránh môi trường quá nóng hoặc quá lạnh.
• Kiêng kị thực phẩm và thuốc: Tránh sử dụng các thuốc như Aspirin, NSAIDs, codeine, morphine và các ức chế men chuyển nếu có cơ địa dị ứng. Nên tránh các thực phẩm có thể gây dị ứng như trứng, dâu tây, cà chua, chocolate. Tránh các chất kích thích như gia vị, trà, rượu, cà phê.
• Chăm sóc da: Hạn chế gãi hoặc chà xát da. Áp dụng biện pháp làm mát như đắp lạnh hoặc tắm nước mát, tránh tắm nước nóng.
• Tránh ánh nắng: Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
• Chế độ ăn uống và vệ sinh cá nhân: Giữ vệ sinh cá nhân, chống táo bón, tẩy giun sán.
• Quần áo: Mặc quần áo bằng cotton, nhẹ và vừa vặn với cơ thể.
• Hoạt động thể chất: Tránh các hoạt động nặng nhọc hoặc những nguyên nhân khác có thể gây ra mồ hôi nhiều.

Kết luận 

• Mề đay không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ra nhiều phiền toái trong công việc, sinh hoạt hàng ngày. Người bệnh bị mề đay nên đi khám bác sĩ chuyên khoa Da liễu để tìm ra nguyên nhân, điều trị đúng cách và phòng tránh hiệu quả.
• Mề đay là một trong những bệnh lý da liễu phổ biến, có khả năng gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và có thể dẫn đến các biến chứng khó lường. Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng của mày đay, bệnh nhân nên đến khám tại các cơ sở Da Liễu uy tín để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Tại Lạc’s Beauty Center, với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao và trang thiết bị y tế hiện đại, người bệnh sẽ nhận được sự chăm sóc y tế tốt nhất, từ đó đề ra phương án điều trị hiệu quả và phù hợp.